Mỗi người có 2 quả THẬN có hình dáng gần giống hạt đậu, nằm ở phía dưới cùng của lồng ngực, phía bên phải và bên trái cột sống.
Chức năng của THẬN:
THẬN là cơ quan quan trọng của hệ bài tiết, thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng như:
- Chức năng lọc máu và chất thải
Lọc máu và các chất độc hại là nhiệm vụ quan trọng nhất của THẬN. Mỗi ngày, máu trong cơ thể sẽ được đi qua THẬN khoảng 20-25 lần. Qua quá trình lọc,THẬN sẽ giữ lại protein và các tế bào máu. Các chất độc hại trong máu sẽ được đưa ra ngoài cùng với nước tiểu, thông qua niệu quản.
- Tái hấp thu các chất, điều tiết lượng nước tiểu
Quá trình tái hấp thu các chất diễn ra ở ống THẬN. Hiểu một cách đơn giản, mỗi ngày, cơ thể sản sinh ra khoảng 172 lít nước tiểu đầu.THẬN có nhiệm vụ hấp thu lại 70-85% natri, clo, bicarbonat, nước; hầu như toàn bộ ion kali, mono acid phosphate và các acid amin trong nước tiểu đầu. Kết quả của quá trình này là bài tiết ra lượng nước tiểu ít hơn và thải ra ngoài.
- Duy trì cân bằng điện giải trong cơ thể
THẬN đóng vai trò quan trọng trong việc điều hoà chất khoáng và các chất hoá học như Natri, Kali, Hydro, Canxi, Magie… Đồng thời THẬN cũng giúp duy trì sự ổn định các thành phần khác trong dịch cơ thể, từ đó cân bằng điện giải.
Sự mất cân bằng điện giải có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe như tăng huyết áp, làm rối loạn nhịp tim…
- Chức năng nội tiết, điều hòa huyết áp
THẬN là cơ quan bài tiết hormone renin. Đây là hormone có tác dụng tham gia vào quá trình điều hòa huyết áp; đồng thời sản xuất erythropoietin, giúp tăng sản xuất hồng cầu ở tủy xương khi oxy mô giảm.
Bên cạnh đó, chức năng khác của THẬN là tham gia vào quá trình chuyển hóa vitamin D3 và Glucose từ các nguồn không phải hydrat cacbon khi cơ thể phải nhịn đói lâu ngày hoặc nhiễm acid hô hấp mạn tính.
Các đơn vị chức năng THẬN, gọi là nephron chịu trách nhiệm lọc máu và điều tiết nước tiểu. Mỗi quả THẬN của người chứa khoảng 800.000 đến 1.000.000 nephron. THẬN không thể tái tạo nephron mới. Do đó, nếu THẬN bị tổn thương do bệnh tật, hoặc do lão hóa thì khả năng khôi phục là không có. Lúc này, các đơn vị chức năng THẬN phải tự động thích nghi để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
Dấu hiệu suy giảm chức năng THẬN
Khi THẬN gặp vấn đề dẫn đến suy giảm chức năng THẬN, người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu sau:
- Nước tiểu bất thường
Người rối loạn chức năng THẬN tần suất đi tiểu có sự thay đổi theo chiều hướng gia tăng; đặc biệt là vào ban đêm. Bên cạnh đó, màu sắc nước tiểu cũng có sự thay đổi, có khi chuyển sang màu cam sẫm, vẩn đục, có mùi khó chịu…
- Phù nề chân, tay…
Với những người mắc bệnh THẬN, khả năng lọc của cầu THẬN suy giảm. Các chất dư thừa không được đào thải triệt để, lâu ngày tích tụ trong cơ thể. Bên cạnh đó, chất lỏng dư thừa cũng không được bài tiết hết ra ngoài, ứ đọng trong các khoang, mô dưới da dẫn đến phù nề, tích nước.
Ở một số trường hợp, chất dịch ứ đọng có thể gây ra viêm nhiễm ở bàn chân, mắt cá chân, trên mặt, tay…
- Đau thắt lưng, đau lưng
Triệu chứng đau lưng, đau thắt lưng do suy giảm chức năng THẬN rất dễ bị nhầm lẫn với chứng đau cơ. Cơn đau thường âm ỉ ở một hoặc cả 2 bên, phía dưới cùng của cột sống (gần vị trí của 2 quả THẬN).
Đau THẬN không bị chi phối bởi các yếu tố ngoại cảnh, đặc biệt là thời tiết. Cảm giác đau sẽ có xu hướng tăng nếu bạn uống nhiều rượu bia, chất kích thích, ăn đồ cay nóng…
