Thiếu máu là kết quả khi khả năng sản xuất của tủy xương không còn có thể bù đắp cho vòng đời ngắn của hồng cầu; tình trạng này được gọi là THIẾU MÁU TAN MÁU không còn bù. Nếu tủy có thể bù đắp, tình trạng này được gọi là THIẾU MÁU TAN MÁU còn bù.
Nguyên nhân dẫn tới THIẾU MÁU TAN MÁU
Phân loại tan máu:
· Nguyên nhân bên ngoài: Ngoại sinh: do yếu tố bên ngoài hồng cầu, thường là mắc phải.
· Nguyên nhân bên trong: Nội sinh: do bất thường tại hồng cầu (xem bảng THIẾU MÁU TAN MÁU) thường do di truyền.
Các rối loạn ngoài hồng cầu ngoại sinh
Nguyên nhân của các rối loạn ngoài hồng cầu bao gồm
· Thuốc (quinin, quinidin, penicillin, methyldopa, ticlopidin, clopidogrel)
· Các bất thường về miễn dịch (THIẾU MÁU TAN MÁU tự miễn, ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối)
· Nhiễm trùng
· Chấn thương cơ học (ví dụ: THIẾU MÁU TAN MÁU do bệnh mao mạch, van tim giả)
· Tăng hoạt hệ thống liên võng nội mô (cường lách)
· Chất độc (ví dụ: chì, đồng)
Các sinh vật truyền nhiễm có thể gây ra bệnh thiếu máu tán huyết thông qua các cơ chế sau:
· Tác động trực tiếp của độc tố (ví dụ: Clostridium perfringens, liên cầu khuẩn tan máu alpha hoặc beta, meningococci)
· Sự xâm lấn và phá hủy hồng cầu bởi sinh vật (ví dụ: loài Plasmodium, loài Bartonella, loài Babesia)
· Sản xuất kháng thể (ví dụ, vi rút Epstein-Barr, mycoplasma).
Các bất thường trên hồng cầu nội sinh
Khiếm khuyết nội tại của hồng cầu có thể gây tan máu liên quan đến những bất thường sau:
· Màng hồng cầu
· Chuyển hóa tế bào
· Cấu trúc huyết sắc tố
Các bất thường bao gồm rối loạn màng tế bào di truyền (ví dụ: bệnh tăng sinh spherocytosis di truyền), rối loạn màng tế bào mắc phải (ví dụ: tiểu huyết sắc tố kịch phát về đêm) rối loạn chuyển hóa hồng cầu (ví dụ, Thiếu G6PD), và bệnh huyết sắc tố (ví dụ, bệnh hồng cầu hình liềm, thalassemia). Các bất thường về khối lượng và chức năng của một số protein màng hồng cầu (alpha và beta-spectrin, protein 4.1, F-actin, ankyrin) gây ra tan máu.
Sinh lý bệnh THIẾU MÁU TAN MÁU
Tan máu có thể xảy ra
· Cấp
· Mạn tính
· Từng cơn
Tan máu cũng có thể xảy ra
· Ngoại mạch
· Nội mạch
· Cả hai