PHÙ PHỔI là tình trạng suy tim trái nặng và cấp tính gây tăng áp tĩnh mạch phổi và tràn dịch vào các phế nang.
Các triệu chứng của PHÙ PHỔI
Bệnh nhân bị PHÙ PHỔI có biểu hiện khó thở dữ dội, bồn chồn, lo lắng và có cảm giác nghẹt thở. Ho, có thể khạc ra đờm có máu, xanh xao, tím tái và toát mồ hôi là phổ biến; một số bệnh nhân sùi bọt mép. Ho máu không phải là triệu chứng hay gặp trong PHÙ PHỔI cấp. Mạch đập nhanh và yếu, huyết áp thường dao động nhiều. Tăng huyết áp đáng kể cho thấy dự trữ cung lượng tim cao; hạ huyết áp với huyết áp tâm thu < 100 mg Hg là dấu hiệu báo động. Nghe phổi phát hiện nhiều rale ẩm rải rác khắp hai bên phổi. Tiếng rale rít, rale ngáy cũng có thể gặp (cơn hen tim). Các tiếng thở gắng sức thường khiến cho việc nghe tim trở nên khá khó khăn; có thể có biểu hiện tiếng ngựa phi: bao gồm các tiếng tim (S3) và (S4). Các biểu hiện suy tim phải cũng có thể xuất hiện (tĩnh mạch cổ nổi, phù ngoại vi).
Chẩn đoán PHÙ PHỔI
- Khám lâm sàng phát hiện khó thở nhiều và tiếng rale ẩm ở phổi
- X-quang ngực
- Đôi khi có thể tiến hành xét nghiệm BNP hoặc NT-pro-BNP
- Tiến hành làm điện tâm đồ, các chất chỉ điểm tim và các xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân khác nếu cần
Đợt cấp của COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) có thể giống với PHÙ PHỔI do suy thất trái hoặc thậm chí là do suy hai thất nếu có bệnh tâm phế. PHÙ PHỔI có thể biểu hiện cả ở những bệnh nhân không có tiền sử bệnh lý tim mạch, nhưng bệnh nhân COPD có các triệu chứng nặng thường có tiền sử COPD, dù bệnh nhân có thể không nhớ ra do đang trong tình trạng khó thở nặng.
Chụp X-quang ngực cấp thường đã đủ giá trị chẩn đoán xác định, hình ảnh X-quang cho thấy tình trạng phù khoảng kẽ rất rõ. Xét nghiệm BNP/NT-proBNP thường rất hữu ích nếu chẩn đoán chưa rõ ràng (tăng trong PHÙ PHỔI cấp, bình thường trong đợt tiến triển COPD).
Tiến hành làm điện tâm đồ, đo độ bão hòa oxy qua da và xét nghiệm máu (các marker tim mạch, điện giải đồ, BUN, creatinine và khí máu động mạch với các bệnh nhân nặng).
Siêu âm tim có thể hữu ích trong chẩn đoán nguyên nhân gây PHÙ PHỔI (như nhồi máu cơ tim, bệnh lý van tim, rối loạn chức năng van tim, bệnh tim do tăng huyết áp, bệnh cơ tim giãn) và có thể ảnh hưởng đến việc lựa chọn phương pháp điều trị.
Hạ oxy máu là một dấu hiệu cảnh báo tình trạng nặng. Tăng CO2 máu là dấu hiệu cảnh báo muộn, dự báo giảm thông khí thứ phát.
